„65% studentek i studentów w toku edukacji akademickiej nie miało zajęć z zakresu problematyki kryzysu klimatycznego”
Dla zdecydowanej większości studentek i studentów (76%) tematyka związana ze zmianami klimatu jest ważna, ale jedynie 13% badanych przyznaje, że edukacja klimatyczna prowadzona jest na uczelniach w sposób satysfakcjonujący. To ważny sygnał dla władz uczelni i ciał akademickich zajmujących się kształtowaniem polityki edukacyjnej w Polsce. Kształcenie akademickie powinno bardziej koncentrować się na elementach środowiskowo-ekologicznych, tym bardziej że w dalszym ciągu brakuje podstawowego kształcenia klimatycznego w szkołach podstawowych i średnich.
Ponad 75% osób studenckich deklaruje, że tematyka zmian klimatu jest dla nich ważna. Niestety samo zainteresowanie tym tematem nie przekłada się na działanie, dlatego tylko 19% studentów angażuje się w aktywności, które uwzględniają edukację dla klimatu. Niewielu spośród nich (7%) deklaruje, że sięga po książki związane ze zmianą klimatu, nieco więcej (23%) po filmy. Na przykładzie tego zestawienia widać, że rolą edukacji musi być nie tylko przekazywanie wiedzy, ale również motywowanie osób studenckich do działania, aktywności i zmiany postaw. W edukacji klimatycznej sama wiedza nie wystarcza, najważniejsze jest przełożenie jej na sposoby zamieszkiwania Ziemi, codziennie praktyki i nasze wybory. A zatem prócz „twardej” wiedzy klimatyczno-ekologicznej uczelnie wyższe powinny kształcić nowe zielone kompetencje miękkie polegające na budowaniu wartości, nawyków, nowego stylu życia, które potrzebne będą również w procesie mitygacji i adaptacji do szybko zachodzących zmian klimatu. Uczelnie powinny w większym stopniu podejmować refleksję na temat nowych zielonych miejsc pracy i kompetencji opartych na promowaniu przyrody, wartości zrównoważonego rozwoju i scenariuszowania przyszłości.
Oddajemy w Państwa ręce kolejny, czwarty już raport na temat edukacji klimatycznej, dotyczący tym razem edukacji wyższej. Powstał on we współpracy z Europe Direct Śląskie przy wsparciu Centrum Badawczo-Rozwojowego Biostat. Mamy nadzieję, że tak jak wcześniej prowadzone przez nas badania dotyczące postaw nauczycieli polonistów, dzieci, rodziców, tak i te tegoroczne dostarczą pewnych informacji na temat możliwości kształcenia na poziomie wyższym w obszarze klimatyczno-ekologicznym, preferencji studentów, dobrych praktyk akademickich dotyczących zachowań ekologicznych, wypełniając tym samym lukę badawczą w tym obszarze. Mamy nadzieję, że badania te zostanąw przyszłości pogłębione i staną się podstawą do systemowego wprowadzenia edukacji klimatycznej na etapie kształcenia wyższego w Polsce.
Celem raportu jest ukazanie w oparciu o wiarygodne dane pełniejszego obrazu postaw studentów wobec kryzysu klimatycznego oraz wskazanie optymalnej edukacji akademickiej w tym obszarze, a także ekopraktyk realizowanych na polskich uczelniach.
W badaniu prowadzonym od stycznia do marca 2023 roku udział wzięło 1009 studentek i studentów. Przeanalizowałyśmy ponad 769 w pełni wypełnionych ankiet osób studenckich z uczelni zarówno państwowych, jak i prywatnych o różnych profilach. Zdecydowana większość badanych studentek i studentów pochodziła ze śląskich uczelni. Badani reprezentowali zarówno kierunki humanistyczne, społeczne, ekonomiczne, jak i ścisłe oraz przyrodnicze. Zadałyśmy respondentom 9 pytań otwartych, 12 zamkniętych oraz 7 półotwartych.
Zapraszamy do lektury !